Aktualności
tel. serwisowy: 61 307 00 77 (08:00 - 20:00)
Podniesienie kwoty wolnej od podatku - z 30 tys. zł do 60 tys. zł rocznie - podatnikom rozliczających się według skali podatkowej, w tym przedsiębiorcom i emerytom, to jeden ze “stu konkretów na pierwsze sto dni rządów”, obiecanych w kampanii wyborczej przez Koalicję Obywatelską. Na jakie oszczędności mogą liczyć przedsiębiorcy, jeżeli ta obietnica zostanie wprowadzona w życie?
Zmiana w żaden sposób nie obejmie podatników z dochodem do 30 tys. zł, którzy już dziś, dzięki obecnie obowiązującej kwocie wolnej od podatku, nie płacą podatku dochodowego. Dla dochodów powyżej 30 tys. zł rocznie, ale niższych niż 60 tys. zł rocznie, korzyść to 12 zł za każde 100 zł dochodu powyżej 30 tys. zł. Wreszcie wszyscy opodatkowani skalą podatkową (pracownicy, przedsiębiorcy, zleceniobiorcy) z dochodem równym bądź przekraczającym 60 tys. zł rocznie zaoszczędzą na tej zmianie 3600 zł rocznie (o ile oczywiście wejdzie ona w życie).
Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2023 i wyślij PIT online
Jak podwyżka kwoty wolnej od podatku przekłada się na efektywną stawkę opodatkowania? Otóż np. podatnik, który osiąga dochód w wysokości 45 tys. zł rocznie, zgodnie z obecnie obowiązującą skalą podatkową płaci rocznie 1800 zł podatku dochodowego (12% od nadwyżki ponad 30 tys. zł, a więc od kwoty 15 tys. zł). W jego przypadku efektywna stawka opodatkowania wynosi więc 4%. Jeśli kwota wolna od podatku zostanie podniesiona, to cały jego dochód będzie nieopodatkowany, ponieważ nie przekracza granicznej kwoty 60 tys. zł. W ujęciu kwotowym oszczędność sięgnie więc 1800 zł rocznie.
Podatnik z dochodem 75 tys. zł rocznie na obecnych zasadach płaci 5400 zł podatku dochodowego rocznie (12% od nadwyżki ponad 30 tys. zł, a więc od kwoty 45 tys. zł). Efektywna stawka oprocentowania to więc 7,2%. Po zwiększeniu kwoty wolnej od podatku, jego podatek wyniesie 1800 zł (12% od nadwyżki ponad 60 tys. zł, a więc od kwoty 15 tys. zł), czyli 2,4% osiągniętego dochodu. Wprowadzenie nowych przepisów pozwoli mu zaoszczędzić rocznie 3600 zł.
Również 3600 zł rocznie zostanie w kieszeni przedsiębiorcy z dochodem na poziomie 150 tys. zł rocznie. Na obecnych zasadach płaci od tej kwoty 20400 zł podatku (12% od 120 tys. zł pomniejszonych o 30 tys. zł kwoty wolnej, a więc od 90 tys., co daje 10800 zł) oraz dodatkowo 32% od nadwyżki ponad 120 tys. zł (czyli 30 tys. zł), a więc 9600 zł. Daje to efektywną stawkę oprocentowania 13,6%. Po podniesieniu kwoty wolnej od podatku będzie płacił rocznie 16800 zł (12% od 120 tys. zł pomniejszonych o 60 tys. zł kwoty wolnej, a więc od 60 tys. zł, co daje 7200 zł) oraz, tak jak w obecnym stanie prawnym, 32% od 30 tys. zł nadwyżki ponad 120 tys. zł, czyli 9600 zł. Po zsumowaniu daje 16800 zł podatku, a więc 11,2% jego dochodu.
Podatnik z dochodem 240 tys. rocznie w obecnym stanie prawnym 1/8 dochodów (30 tys. zł) ma nieopodatkowaną, od 3/8 (czyli 90 tys. zł) oddaje fiskusowi 12%, zaś od połowy (120 tys. zł) - 32%. Łącznie daje to 49200 zł podatku i efektywne opodatkowanie na poziomie 20,5%. Podniesienie kwoty wolnej sprawi, że nieopodatkowana będzie już 1/4 jego dochodu, dla kolejnej 1/4 będzie obowiązywała stawka 12%, zaś dla 1/2 - 32%. Łącznie podatek wyniesie 45600 zł, czyli 19,0% dochodu.
Efektywne stawki oprocentowania dla innych przykładowych kwot zostały zebrane w tabeli.
|
podstawa opodatkowania (rocznie) |
efektywna stawka opodatkowania przy zastosowaniu kwoty wolnej 30 000 zł |
efektywna stawka opodatkowania po podwyższeniu kwoty wolnej do 60 000 zł |
|
15 000 zł |
0,0% |
0,0% |
|
30 000 zł |
0,0% |
0,0% |
|
45 000 zł |
4,0% |
0,0% |
|
60 000 zł |
6,0% |
0,0% |
|
75 000 zł |
7,2% |
2,4% |
|
90 000 zł |
8,0% |
4,0% |
|
120 000 zł |
9,0% |
5,1% |
|
150 000 zł |
13,6% |
11,2% |
|
180 000 zł |
16,7% |
14,7% |
|
240 000 zł |
20,5% |
19,0% |
|
300 000 zł |
22,8% |
21,6% |
Możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku, to przywilej podatników rozliczających się według skali podatkowej w podatku dochodowego od osób fizycznych. I tak według skali podatkowej rozliczają się m.in. osoby zatrudnione na umowę o pracę, emeryci i renciści, osoby pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych (wyjątkiem są drobne umowy zlecenie i umowy o dzieło do 200 zł, które są rozliczane ryczałtowo) oraz przedsiębiorcy, którzy wybrali taką formę rozliczeń podatkowych lub nie dokonali wyboru, a skala podatkowa została im przypisana domyślnie.
Zwiększenie kwoty wolnej od podatku zwiększy atrakcyjność rozliczania się według skali podatkowej, nie wpłynie natomiast na obciążenia przedsiębiorców rozliczających się w inny sposób. Jednak wybór formy opodatkowania wciąż powinien być poprzedzony analizą indywidualnego przypadku. Skala podatkowa zwykle okazuje się najkorzystniejsza w przypadku przedsiębiorców osiągających względnie niewysokie dochody, mieszczące się lub tylko nieznacznie przekraczające próg 120 tys. zł rocznie. Przy wyższych dochodach bardziej może się opłacać podatek liniowy, dzięki któremu unika się wyższej, 32 proc. stawki podatku. Jednak minusem tego rozwiązania jest brak możliwości rozliczenia się z małżonkiem oraz w sposób przeznaczony dla osób samotnie wychowujących dzieci. Z kolei ryczałt, ze względu na brak możliwości odliczania kosztów, jest rozwiązaniem przede wszystkim dla przedsiębiorców wykazujących niewiele kosztów.
Co ważne, względna atrakcyjność poszczególnych form opodatkowania może się dodatkowo zmienić, jeżeli zrealizowana zostanie inna obietnica z listy “stu konkretów na pierwsze sto dni rządów”, czyli powrót do ryczałtowego systemu rozliczania składki zdrowotnej. Obecnie w ten sposób rozliczają się tylko ryczałtowcy, którzy dodatkowo mają prawo do odliczenia od przychodów części zapłaconej składki. Płatnicy podatku liniowego i podatku naliczanego według skali podatkowej płacą składkę zdrowotną naliczaną od rzeczywistego dochodu (4,9% procent przy podatku liniowym, 9% przy skali). Płatnicy podatki liniowego mogą ją częściowo odliczyć od dochodu, rozliczający się według skali takiej możliwości nie mają.
Podwojenie kwoty wolnej od podatku jest na razie (początek listopada 2023 r.) tylko wyborczą obietnicą jednej z partii, która najprawdopodobniej wejdzie w skład koalicji rządowej. Na nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która faktycznie wprowadzi taką zmianę, trzeba będzie poczekać jeszcze minimum kilka tygodni. Co do zasady, zmiany w podatkach, które mają obowiązywać w kolejnym roku podatkowym, powinny być ogłaszane do 30. listopada poprzedniego roku. Jednak, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, ta zasada dotyczy wyłącznie zmian, które mogą spowodować pogorszenie sytuacji podatkowej obywateli. Zmiana polegająca wyłącznie na zwiększeniu kwoty wolnej od podatku jest dla podatników jednoznacznie korzystna, dlatego można ją wprowadzić w dowolnym momencie roku podatkowego.
Przedsiębiorcy, którzy chcieliby w 2024 r. wybrać inną niż dotąd formę opodatkowania, muszą jednak pamiętać, że takiej zmiany mogą dokonać tylko do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym uzyskają pierwszy przychód podatkowy w danym roku. W praktyce graniczną datą na złożenie oświadczenia o zmianie formy opodatkowania jest więc najczęściej 20. lutego.
Jeśli decyzja o podwyższeniu kwoty wolnej od podatku zapadnie już po tej dacie, to przejście na skalę podatkową w 2024 r. będzie już niemożliwe - chyba że przyjęte zostaną też przepisy umożliwiające zmianę formy opodatkowania w ciągu roku podatkowego, podobne do tych, które w 2022 r. wprowadził Polski Ład.
