ABC podatki
Darowizny rozliczysz łatwo w programie e-pity - pobierz lub uruchom online

W podatkach w sposób szczególny traktuje się stratę. Występuje ona wówczas, gdy przychód z danego źródła jest niższy niż koszty poniesione w celu jego uzyskania.

W rozliczeniu podatkowym roku 2023 możliwe jest odliczanie straty z lat 2018 - 2022. O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:

  1. obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo
  2. obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.

Nie ma obecnie podstawy, aby stratę rozliczać wstecznie (jako korektę dochodu z roku poprzedniego). 

Policz dokładnie podatek z rozliczeniem straty podatkowej w Programie e-pity 2023
Nie musisz liczyć odliczenia straty podatkowej w PIT za 2023 ręcznie. Sprawdź wysokość Twojej podatku kompleksowo, także z uwzględnieniem rozliczenia straty podatkowej za lata ubiegłe w PIT.
Stratę podatkową rozlicz w Programie e-pity 2023 i wyślij Twój PIT 2024 online
Strata poniesiona w 2018 r.  Strata poniesiona w 2019 r. , 2021 r. 2022 r., 2023 r.  Strata poniesiona w 2020
O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może:
  1. obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo
  2. obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty.
Rozliczana jest według dwóch reguł:
  1. Podatnicy którzy ponieśli w 2020 r. stratę z pozarolniczej działalności gospodarczej oraz uzyskali w 2020 r. łączne przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej niższe o co najmniej 50% od łącznych przychodów uzyskanych w 2019 r. z tej działalności (przychody łączne to suma przychodów z działalności gospodarczej opodatkowane według skali podatkowej, liniowo oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) – mogą jednorazowo obniżyć o wysokość tej straty, nie więcej jednak niż o kwotę 5 000 000 zł, odpowiednio dochód lub przychód uzyskany w 2010 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej - odliczenia tej straty dokonać należy korygując PIT za 2019 r. -  przejdź do poradnika korekta PIT za 2020 >  
  2. Jeżeli nie spełniają powyższych warunków co do limitu straty lub co do spadku przychodów - wówczas podatnicy rozliczają ją na bieżąco, tzn. albo jednorazowo w jednym z 5 kolejnych lat, albo gdy strata przekracza 5 mln zł - w kolejnych 5 latach podatkowych z zastrzeżeniem, że rocznie odliczenia nie może przekroczyć 50% pierwotnie wykazanej straty  (należy uznać, że limit 5 mln zł liczyć należy odrębnie dla reguły z pkt nr 1 wstecznego odliczenia straty i odrębnie dla odliczenia na lata kolejne tzn. podatnicy najpierw mogą skorzystać z odliczenia 5 mln zł wstecznie w 2019 r., a następnie nadwyżkę nie przekraczającą kolejnych 5 mln zł odliczyć jednorazowo w jednym z kolejnych 5 lat).

Natomiast strata wykazana w 2018 może być rozliczana w 2019 -2023 r. wyłącznie według zasad z zastosowaniem limitu 50% jej wartości rocznie, natomiast strata uzyskana w 2019 roku  podatkowym – rozliczana jest w latach 2020 – 2024 według nowych zasad. 

Ze strat z kilku lat można korzystać w jednym roku, ale strat nie można łączyć i stosować do nich wyłącznie jednej zasady, tzn. stratę w 2018 r. rozliczamy według starych zasad, poniesioną od 2019, 2021, 2022 – według nowych, a stratę z 2020 r. - według właściwych dla 2020 r. uprawniających również do wstecznej korekty podatkowej w związku z COVID. U podatników, którzy łącznie w jednym roku będą korzystali ze strat z wielu lat – powoduje to konieczność skrupulatnej kontroli własnych rozliczeń.

Przykład

Podatnik rozliczający się na PIT-36L w 2018 r. poniósł stratę 2 mln zł. W 2021 r. jego strata wyniosła 10 mln zł. W 2022 uzyskał dochód 7 mln zł. Podatnik ma tylko 5 lat na rozliczenie straty więc wykorzystuje maksymalnie stratę z 2018 r. – odlicza 1 mln zł (50% wykazanej straty) oraz jednorazowo odlicza 5 mln zł (maksymalną kwotę z 2021 r.). W 2023 podatnik uzyskał dochód 600 tys. zł Korzysta z pozostałej straty z 2018 r. i odlicza 600 zł. Niemniej pozostała część straty, której nie odliczy - przepada - nie może jej wykorzystać w kolejnych latach. 

Stratę wykazać można wyłącznie w tych źródłach, z których strata pochodzi. Jeśli zatem podatnik poniósł stratę w działalności gospodarczej, to nie może jej rozliczać z przychodami z najmu. Istnieje szereg źródeł przychodów, w ramach których w ogóle straty nie można rozliczać (np. kryptowaluty, sprzedaż prywatnych rzeczy ruchomych i nieruchomości, niezrealizowanych zysków wyprowadzanych za granicę, źródła, które są wolne od podatku, przychody opodatkowane w taki sposób, że podatek płaci się od przychodu).

Pamiętaj

Strata może powstać również w umowie zlecenie, dzieło czy z umowy o pracę. Nie da się jednak łączyć np. straty z umowy zlecenia z dochodem z pracy.

Jak rozliczać  stratę?

Stratę ustala się w ramach źródła przychodów, z którego podatnik czerpać zamierzał korzyści. Nie pojawia się ona np. w ramach realizowanego projektu czy umowy, lecz w ramach podsumowania ogółu przychodów i całości kosztów poniesionych w ramach jednego źródła przychodów. W prowadzonej działalności nie rozlicza się zatem przychodu i kosztu, który jest związany wyłącznie z tym przychodem, ale traktuje się koszty jako ogół wydatków związanych z danym źródłem (np. z działalnością gospodarczą, z najmem, z umową zlecenie). 

Przykład

Podatnik w ramach działalności gospodarczej w miesiącu maju kupił i sprzedał 100 szlifierek z dochodem łącznym (po odliczeniu kosztów 4.000 zł. Jednocześnie w okresie wydał 1000 zł na rozpoczęcie kolejnego projektu sprzedażowego – zakup budki z lodami. Koszt zakupu budki (6000 zł) odliczy od uzyskanego dochodu (mimo że projekty nie są ze sobą powiązane), w efekcie ostatecznie jego działalność wygenerowała stratę 2.000 zł.

Straty (podobnie jak i kosztów podatkowych) nie rozlicza się również w ramach prowadzonych punktów sprzedażowych. Podatnik, który realizuje czynności w wielu miejscach rozlicza przychody i koszty łącznie dla wszystkich punktów – jeśli suma kosztów przekracza sumę przychodów – wynik stanowi stratę podatkową.   

Stratę ustala się w ramach okresu rozliczeniowego. Inaczej można postąpić ze stratą wykazaną w ramach okresów, co do których ustala się wyłącznie zaliczki na podatek (np. miesiące, kwartały), a inaczej w przypadku straty wykazanej na koniec roku:

  • Strata z okresu, w którym występują zaliczki rozlicza się płynnie - w kolejnym okresie zaliczkowym, nie istnieją tu dodatkowe zasady ujmowania wykazanej straty (w zasadzie mowa jest tu raczej o nadwyżce kosztów jednego okresu rozliczeniowego, które ujmuje się w okresie kolejnym,
  • Stratę na koniec roku rozlicza się w kolejnych okresach, może być wykorzystana na koniec kolejnego roku (lat) albo przy kolejnych zaliczkach.

W ile lat maksymalnie i minimalnie można rozliczyć stratę podatkową?

Jeśli wynosi ona do 5 mln zł – można ją rozliczyć jednorazowo – w ciągu jednego roku.

Jeśli wynosi ona ponad 5 mln zł to okres rozliczenia wynosi 3 lata – w pierwszym roku rozlicza się 5 mln zł, w drugim 50% z nadwyżki i w kolejnym 50% z nadwyżki. 

Jeśli stratę wykazano w roku 2018 – rozliczenia dokonuje się maksymalnie po 50% rocznie niezależnie od kwoty. W efekcie rozliczenia całej straty można dokonać najszybciej w ciągu 2 lat podatkowych.

Rozliczenia straty można rozpocząć w każdym z 5 lat następujących po roku, w którym ją wykazano. Im później się to zacznie tym większa szansa, że cała strata nie zostanie wykorzystana.

Odliczenie straty podatkowej w całości i części. Odliczenie do 5 mln zł i powyżej 5 mln zł straty

Nie ma ograniczeń co do tego, czy stratę odliczamy w całości, czy w częściach. Innymi słowy to od decyzji podatnika zależy jaką część ustalonej straty odliczy on w danym roku podatkowym.

Podatnik musi oczywiście pamiętać o limicie 50% straty przy jej wysokości ponad 5 mln zł. Tu odliczenie roczne warunkowane jest wysokością połowy wykazanej straty rocznie. Podatnik może jednak odliczyć mniej i zachować wyższą kwotę na kolejne lata. W latach kolejnych  podatnik mimo niższego odliczenia początkowego ponownie musi zachować limit 50% - liczonego od kwoty początkowo wykazanej straty.

Przykład

Podatnik wykazał w 2021 r. stratę 6 mln zł. W 2022 rozlicza – ze względu na własną decyzję – 1 mln zł. W 2023 r. ma duży dochód – może odliczyć wyłącznie 3 mln zł. W 2024 r. ponownie ma duży dochód – limit 50% liczy od 6 mln zł więc odlicza pozostałe 2 mln zł.

W przypadku, gdy strata nie przekracza 5 mln zł należy dokonać jednorazowego odpisu na początku, po czym pozostałą wartość odliczać zgodnie z limitem maksymalnym 50% rocznie; limit liczy się od kwoty nieodliczonej, a nie od kwoty pierwotnie wykazanej straty

Przykład

Podatnik wykazał 6 mln zł straty. W kolejnym roku uzyskał wysoki dochód 1 mln zł. Odlicza jednorazowo 1 mln w tym roku. W kolejnym jego dochód to 2 mln. Strata pozostała do odliczenia to 5 mln zł, natomiast w tym roku odliczyć może maksymalnie 3 mln zł z tej straty (tzn. 50% z 6 mln zł pierwotnie wykazanej straty). Pozostałe 2 mln zł pozostają do odliczenia w latach kolejnych.  

Rozliczenie straty z miesiąca na miesiąc

Wykazaną w rozliczeniu rocznym, stratę poniesioną podczas jednego roku można rozliczać nie tylko na koniec kolejnych lat, ale również w okresach zaliczkowych tego kolejnego roku, w którym u podatnika wystąpił dochód.

Przykład

Podatnik w deklaracji PIT-36 złożonej z tytułu działalności gospodarczej 2022 r. wykazuje stratę podatkową. W czerwcu 2023 r. osiąga w tej działalności dochód – stratę rozliczyć może już w czerwcu obniżając dochód do ustalenia zaliczki. 

Stratę rozliczać można z dochodem kolejnych okresów, gdy zostanie ona zadeklarowana w Pit rocznym. Straty hipotetycznej (niewykazanej) nie można odliczać od dochodu ustalonego w kolejnych okresach zaliczkowych.

Przykład  

Podatnik ma 1 mln zł straty za 2022 r., nie złożył jeszcze jednak deklaracji podatkowej. W styczniu 2023 r. uzyskał dochód 3 mln zł, od którego ma zapłacić zaliczkę.  Strata nie jest zadeklarowana, więc nie powinna być rozliczana w ramach zaliczki za styczeń 2023 r.

Na stratę nie wpływają w żaden sposób ulgi i odliczenia podatkowe, a zatem podatnik wypełniając deklarację PIT najpierw odlicza kwotę straty, a dopiero później – przysługujące mu ulgi i odliczenia. 

PIT-28 - ryczałt a strata podatkowa

Rozliczający ryczałt PIT -28 nie wykazują straty podatkowej, ponieważ podatek płacą od przychodu bez stosowania kosztów podatkowych. Mają jednak prawo odliczać stratę uzyskaną wcześniej – przed zmianą formy opodatkowania na ryczałtową. W ich przypadku obniża się przychód.

W przypadku, gdy ryczałtowiec korzysta z ulg podatkowych, najpierw odlicza stratę (jeśli chce z niej skorzystać) a dopiero potem – ulgi. Pamiętać należy, że nieodliczone ulgi co do zasady nie przechodzą na kolejne okresy. Jeśli zatem strata intensywnie obniży przychód do opodatkowania – ulgi mogą przepaść. Warto zatem przemyśleć rok, w którym odlicza się stratę.

Nie można odliczać straty z najmu na zasadach ogólnych – z przychodem opodatkowanym ryczałtem. Zasada rozliczania straty dotyczy wyłącznie ryczałtowców prowadzących działalność gospodarczą.

Strata podatkowa a ulga prorodzinna

Wynik ujemny w działalności jednego z małżonków nie sumuje się z przychodem (wynikiem dodatnim) drugiego w celu ustalenia limitów przychodów dla skorzystania z ulgi na pierwsze dziecko

Przykład

Mąż uzyskuje dochód z działalności gospodarczej opodatkowanej liniowo i stratę z najmu, a żona dochód z umowy o pracę. Podatnicy winni zsumować dochody z poszczególnych źródeł, a więc swój dochód ze stosunku pracy i dochód małżonka opodatkowany podatkiem liniowym. Natomiast poniesiona strata z najmu nie może mieć wpływu na wysokość dochodu. Intencją ustawodawcy była możliwość kompensowania osiągniętych dochodów, a nie dochodów i poniesionych strat na potrzeby ulgi prorodzinnej. 

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2023 i wyślij PIT online

Przedsiębiorstwo w spadku a strata podatkowa z lat poprzednich

Dochód przedsiębiorstwa w spadku osiągnięty w roku podatkowym może być obniżony, o wysokość straty poniesionej i nieodliczonej przez zmarłego przedsiębiorcę. W efekcie zarządca sukcesyjny ma prawo korzystać ze straty wykazanej przez zmarłą osobę. Okres rozliczenia takiej straty zależy od tego, jak dawno została ona ustalona w deklaracji PIT (innymi słowy przedsiębiorstwo w spadku przejmuje również okres pozostały do rozliczenia wykazanej już straty).

Aktualności - sprawdź najnowsze informacje dotyczące rozliczeń PIT
2024-03-22

Zakup od rolnika lub konsumenta zwalnia z obowiązku płatności bezgotówkowej

Gdy sprzedawcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, przedsiębiorca może zapłacić gotówką kwotę przekraczającą 15 tys. zł i uwzględnić cały wydatek w kosztach.

2024-03-22

Przychody z działalności nierejestrowej są przychodami z innych źródeł

Przychody z działalności na niewielką skalę prowadzonej przez osobę fizyczną mogą być opodatkowane jak przychody z innych źródeł.

2024-03-22

Odsetki za opóźnienie w zwrocie denominowanego kredytu mieszkaniowego wolne od PIT

Ustawowe odsetki za opóźnienie, związane z nieważnością umowy kredytowej denominowanej do franka szwajcarskiego, nie podlegają opodatkowaniu PIT.

Wspieramy OPP