Odrolnienie i podział działki przed sprzedażą nie mieszczą się w zwykłym zarządzie prywatnym majątkiem. Są to działania o charakterze inwestycyjnym, typowe dla działalności gospodarczej - uznał Naczelny Sąd Administracyjny.
NSA rozpatrywał skargę kasacyjną podatnika prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, który w 2015 kupił udział we własności niezabudowanej działki gruntowej, traktując jej nabycie jako prywatną lokatę wolnych środków pieniężnych. Działka nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej ani wprowadzona do ewidencji środków trwałych. Współwłaściciele uzyskali zgodę na usunięcie drzew (samosiejek) z działki, decyzję o wyłączeniu nieruchomości z produkcji rolnej oraz dwie decyzje o podziale nieruchomości na mniejsze działki. Współwłaściciele nie podejmowali działań marketingowych w celu sprzedaży nieruchomości, jednak zgłaszali się do nich potencjalni nabywcy. Z jednym z nich zawarli umowę przedwstępną i otrzymali zadatek. Umowa została jednak rozwiązana, a współwłaściciele zachowali zadatek. Jeden z nich wystąpił o indywidualną interpretację, aby potwierdzić, że będzie to dla niego przychód z odpłatnego zbycie nieruchomości, wskazany w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT. Fiskus uznał jednak, że zatrzymany zadatek należy opodatkować jako przychód z działalności gospodarczej. Następnie takie samo stanowisko zajął WSA w Gdańsku.
Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT online
Uzasadniając wyrok, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości może być zarówno przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej, jak i przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości, zaś ocena, do jakiego źródła zaliczyć dany przychód, może budzić wątpliwości. Aby jej dokonać, należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z daną transakcją. Jeżeli podatnik podejmuje czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, to nie ma podstaw, by takie działania traktować jako prowadzenie działalności gospodarczej. Na związek przychodów z działalnością gospodarczą mogą natomiast wskazywać powiązane ze sobą powtarzalne, uporządkowane działania podatnika, konsekwentnie prowadzące do osiągnięcia zysku, w szczególności polegające na nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży, tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem, i zbywaniu w celu zarobkowym tak przygotowanych nieruchomości.
W analizowanym przypadku działki przeznaczone do sprzedaży powstały m.in. w wyniku złożenia wniosku o wyłączenie nieruchomości z produkcji rolnej oraz wniosku o podział nieruchomości. Zdaniem Sądu, takie czynności nie mieszczą się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem i wskazują na działania o charakterze inwestycyjnym, typowe dla przedsięwzięć realizowanych w ramach działalności gospodarczej. Skoro otrzymanie zadatku nastąpiło w ramach wykonywania działalności gospodarczej, to uzyskany przychód powinien być rozpoznany jako przychód z działalności gospodarczej i opodatkowany wraz z innymi dochodami z pozarolniczej działalności gospodarczej - uznał NSA i odrzucił skargę kasacyjną.
Podział nieruchomości przed sprzedażą nie świadczy o prowadzeniu działalności gospodarczej
Źródło: indywidualna interpretacja 0114-KDIP3-1.4011.895.2022.3.MZ z 30 listopada 2022 r., wyrok WSA w Gdańsku I SA/Gd 83/23 z 28 marca 2023 r., wyrok NSA II FSK 1149/23 z 19 marca 2024 r.