Ustawodawca zdecydował się od 1 września 2023 r. podnieść limit posiłków, których przekazanie zatrudnionym pozostaje zwolnione ze składek na ubezpieczenie społeczne. Ich wartość - to 450 zł miesięcznie co przykładowo przy 20 dniach pracy daje dzienny posiłek za 22,5 z bez składek ZUS. Ważniejsze jednak, że zmianie ulega zapis o bonach i talonach żywieniowych do odbioru w placówkach handlowych i gastronomicznych.
Zwolnienie ze składek ZUS objęło od 1 września 2023 r. wartość “finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów i kart przedpłaconych uprawniających do nabycia wyłącznie posiłków w placówkach gastronomicznych lub handlowych - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 450 zł”. Do tej pory ten sam zapis rozporządzenia z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ( Dz. U. z 2023 r. poz. 728) zwalniał ze składek wartość finansowanych przez pracodawcę posiłków udostępnianych pracownikom do spożycia bez prawa do ekwiwalentu z tego tytułu - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 300 zł.
W efekcie zmiany, wprowadzono nieoskładkowane przekazanie na rzecz pracowników bonów, talonów, kuponów i kart przedpłaconych uprawniających do nabycia posiłków w placówkach gastronomicznych lub handlowych. Kłopotem przed zmianą była akceptacja zwolnienia w stosunku do bonów i kart przekazywanych do wykorzystania na posiłki w sieciach handlowych, a nie w placówkach gastronomicznych (pismo ZUS z dnia 8 marca 2018 r. nr DI/200000/43/224/2018, 5 marca 2019 r. nr DI/100000/43/126/2019, z dnia 8 lipca 2022 r. nr WPI/200000/43/821/2022).
Zmienione zasady naliczania składek stosuje się do osób zatrudnionych zarówno na podstawie umów o pracę, osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych; członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji. Nie na ono natomiast zastosowania do osób współpracujących w ramach umów B2B.
Rozliczenie PIT 2023 - zmiany w podatkach 2022/2023
Udostępniane w ramach zwolnienia bony i karty przedpłacone rozwiązują również kwestię nieobecności w pracy - limit który przyznawany jest pracownikowi jest niezależny od jego ewentualnej absencji, a pracodawca nie musi skontrolować, czy pracownik wykorzystuje go w trakcie dni pracowniczych.
Posiłek regeneracyjny (profilaktyczny) należy się pracownikom na podstawie przepisów o BHP (kodeks pracy). Udostępnia się go osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę ( odpowiednio zlecenie, dzieło) wykonującym prace związane z wysiłkiem fizycznym:
Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby elementem wynagrodzenia wynikającym z przepisów regulaminu zakładowego lub z samej umowy, ustalić świadczenie w naturze w postaci posiłków nie regeneracyjnych (a zatem innych niż profilaktyczne, dotyczących innych branż niż narażone na ubytek kalorii), które podlegać będą pod zwolnienie ze składek ZUS. Warunkiem będzie:
Przepisy nie ograniczają w żaden sposób prawa do zwolnienia z ZUS od tego, aby świadczenie dotyczyło wyłącznie posiłków regeneracyjnych, wynikających z przepisów o BHP.
Znaczna część posiłków wydawanych w zakładzie pracy ale także takich, korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego i nie stanowi podstawy do pobrania zaliczki na podatek.
Zwolnione z opodatkowania jest wartość otrzymanych przez pracownika od pracodawcy bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do uzyskania na ich podstawie posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych, gdy zakład pracy – mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów bhp – nie ma możliwości wydania posiłków, artykułów spożywczych lub napojów bezalkoholowych (art. 21 ust. 1 pkt 11b updof). Takie zwolnienie dotyczy zatem wyłącznie posiłków profilaktycznych. Osoby, które zajmują stanowiska, na których posiłek nie jest obowiązkowy, ze zwolnienia nie mogą skorzystać.
Wniosek o dofinansowanie wyjazdu dziecka przez zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
Odpowiednio zwolnione z poboru zaliczek będą posiłki wydawane pracownikom w ramach świadczeń pochodzących z ZFŚS. W tym przypadku ich wartość powinna być uzależniona od sytuacji majątkowej i finansowej zatrudnionego a ich wydanie - uzależnione od treści zakładowego regulaminu ZFŚS. Zwolnienie z podatku to kwota 1000 zł rocznie oraz dotyczy rzeczowych świadczeń oraz świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych. Do świadczeń tych nie zalicza się bonów, talonów i innych znaków, uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi. Bony zamieniane na posiłki nie będą zatem podlegały rozliczeniu, natomiast karty przedpłacone z ZFŚS są świadczeniem pieniężnym i podlegają zwolnieniu (interpretacja z dnia 13 sierpnia 2021r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.489.2021.1.GG).