Exit Tax - podatek od niezrealizowanych zysków, wyjścia.

Zarówno utrata polskiej rezydencji podatkowej (czyli obowiązku płacenia całości podatków w Polsce), jak i przenoszenie posiadanego majątku (ruchomego, udziałów, akcji, instrumentów finansowych) poza granice kraju może zmusić do rozliczenia podatku z tytułu nierealizowanych zysków (tzw. EXIT TAX). Podatek obejmuje w 2024 r. zarówno osoby fizyczne prowadzące, jak i nieprowadzące działalności gospodarczej oraz osoby prawne. W zależności od rodzaju majątku oraz funkcji, jaki on spełnia, różna jest stawka podatkowa, jaką należy opodatkować przeniesienie. Podatek opłacany jest niezależnie od pozostałych podatków dochodowych, tzn. można być opodatkowanym skalą podatkową, liniowym podatkiem, ryczałtowo. Niezależnie od formy i stosowanej stawki podatku dochodowego, podatek EXIT TAX od niezrealizowanych zysków płaci się osobno, według stałej jednolitej stawki 3% lub 19% (w zależności od tego jakiego majątku opodatkowanie dotyczy).

Najlepszy sposób na PIT za 2024 - Program e-pity 2025 uwzględnia wszystkie zmiany

Nie wiesz jak zmiana kwoty wolnej od podatku w PIT za 2024 wpłynie na Twój podatek do zapłaty w 2025 r.?
Czy Twój podatek będzie wyższy czy niższy, co z Twoimi ulgami i odliczeniami?
Jakie załączniki musisz wypełnić?
Wylicz PIT od razu w Programie e-pity 2024, który uwzględnia wszystkie zmiany w rozliczeniach PIT 2025

Zmiana rezydencji podatkowej a EXIT TAX – podatek od niezrealizowanych w Polsce zysków

Do zmiany polskiej rezydencji podatkowej dochodzi w przypadku, gdy podatnik, który wcześniej uzyskał rezydencję podatkową, przebywa na terytorium Polski łącznie krócej niż 184 dni w roku oraz jednocześnie nie posiada tu (przestał posiadać w danym roku) centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodka interesów życiowych). Jeśli natomiast:

Przebywa dłużej niż 183 dni w Polsce lecz zmieniła jedynie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) albo
Przebywa krócej niż 184 dni w Polsce lecz Polska pozostaje jego centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodkiem interesów życiowych)

- wówczas podatek z tytułu zmiany rezydencji podatkowej (od niezrealizowanych zysków z tytułu przeprowadzki za granicę) nie jest naliczany. Podatnik posiadający wcześniej polską rezydencję w tych dwóch przypadkach nie zmienia jej bowiem i nadal płacić powinien całość swoich podatków w Polsce.

Dodatkowo jeśli spełniony zostanie warunek zmiany rezydencji, to EXIT TAX naliczany będzie wyłącznie w sytuacji, jeśli:

podatnik ma miejsce zamieszkania na terytorium RP (polską rezydencję podatkową) przez łącznie co najmniej pięć lat w dziesięcioletnim okresie poprzedzającym dzień zmiany rezydencji podatkowej (utraty polskiej rezydencji) – i po tym okresie dochodzi do zmiany rezydencji podatkowej, wcześniej zmiana miejsca zamieszkania nie pociąga za sobą żadnych konsekwencji EXIT TAX nie będzie naliczany,
przeniesieniu podlegają składniki majątku osobistego podatnika, wyłącznie takie jak: ogół praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną, udziały w spółce, akcje i inne papiery wartościowe, pochodne instrumenty finansowe oraz tytuły uczestnictwa w funduszach kapitałowych; inne składniki majątku nie podlegają pod EXIT TAX w związku ze zmianą rezydencji,
przeniesienie (wskazanych powyżej składników majątku) dotyczy majątku o łącznej wartości przekraczającej 4.000.000 zł (nie ma znaczenia czy przenoszony majątek transferowany jest jednokrotnie, czy w częściach i w jakim okresie tych transferów się dokonuje).

Podatek rozliczany jest miesięcznie – tzn. do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przekroczono limit 4.000.000 zł, podatnik obowiązany jest złożyć deklarację PIT-NZ (jeśli przenoszony jest majątek przedsiębiorstwa otrzymanego w spadku – PIT-NZS). W tym samym terminie należy zapłacić podatek – 3% od podstawy jego ustalenia (w praktyce od wartości rynkowej danego składnika majątku, gdzie wartość tę ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia, np. tego czy składnik majątku jest zniszczony, czy sprzedaje się go w związku z szybką wyprowadzką itd.).

Wartość rynkową składników majątku podatników objętych małżeńską wspólnością majątkową określa się u każdego z małżonków w wysokości połowy wartości rynkowej tych składników majątku. W tym przypadku limit wartości rynkowej składnika majątku ponad który podatek występuje dotyczy łącznie obojga małżonków. Gdyby doszło do przenoszenia majątku osobistego jednego z małżonków oraz majątku objętego wspólnością majątkową, należy kumulować u takiego małżonka wartość majątku osobistego oraz odpowiednią część majątku objętego wspólnością majątkową.

Podatek nie wystąpi w sytuacji przeniesienia składników majątku, które po zmianie rezydencji podatkowej pozostają związane z położonym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagranicznym zakładem podatnika, który zmienił rezydencję podatkową. EXIT TAX nie dotyczy również sytuacji sprzedaży lub darowizny składnika majątku na rzecz innej osoby, w wyniku której dochodzi do jego przeniesienia za granicę.

W konsekwencji, jeśli nie dochodzi do zmiany rezydencji podatkowej, to Polski rezydent może swobodnie wywozić – przenosić miejsce składowania majątku. Jego zbycie na terytorium kraju trzeciego nie oznacza bowiem, by musiał on rozliczyć podatek wyłącznie w kraju sprzedaży. Tego rodzaju transfer majątku jest neutralny podatkowo i nie podlega pod EXIT TAX.

Przykład

Podatnik wywozi do Czech posiadane eksponaty z prywatnej kolekcji obrazów. Tam zakłada galerie sztuki. Ich wartość to 40 mln zł. Podatnik cały czas jest polskim obywatelem i nie zmienia rezydencji. Transfer nie ma znaczenia podatkowego. Ewentualna sprzedaż w Czechach będzie opodatkowana PIT w Polsce.

Przenieś swoje biuro rachunkowe na wyższy poziom z aplikacją fillup k24
Efektywnie komunikuj się z Klientami, sprawnie zarządzaj dokumentami księgowymi i eksportuj efekty pracy do programów księgowych. Dzięki fillup k24, Twoje biuro stanie się bardziej zorganizowane, a obsługa klientów jeszcze sprawniejsza.
Nie zwlekaj, zaproś klientów do współpracy już dziś »

Podatek EXIT TAX, gdy prowadzone jest przedsiębiorstwo (firma) w Polsce

Podatek od przenoszonego majątku firmowego opłacany jest związku ze zmianą siedziby firmy lub przeniesieniem majątku do zagranicznego zakładu. Podatek obowiązany może zapłacić zarówno osoba, która nadal pozostaje polskim rezydentem podatkowym, jak również osoba, która takiej rezydencji nie ma i prowadzi jedynie w Polsce zakład (filię) swojego zagranicznego przedsiębiorstwa (czyli takiego, którego siedziba znajduje się za granicą). Podatek opłaca się więc w następujących przypadkach:

gdy składniki przedsiębiorstwa są przenoszone przez podatnika podlegającego w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu do jego zagranicznego zakładu,
gdy składniki przedsiębiorstwa dotychczas związane z działalnością gospodarczą prowadzoną na terytorium Polski poprzez zagraniczny zakład podatnika podlegającego w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu są przenoszone do państwa jego rezydencji podatkowej lub do innego niż Polska państwa, w którym podatnik ten prowadzi działalność gospodarczą również poprzez zagraniczny zakład,
gdy podatnik podlegający w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu przenosi do innego państwa całość albo część działalności gospodarczej prowadzonej dotychczas poprzez zagraniczny zakład położony na terytorium Polski.

Podatek opłaca się w wysokości 19% podstawy opodatkowania, czyli od różnicy między wartością rynkową a wartością podatkową czyli taką kwotą, która przy sprzedaży majątku w Polsce mogłaby stanowić u podatnika koszt podatkowy takiej sprzedaży.

Podatek opłaca się miesięcznie, do 7 dnia miesiąca po miesiącu, w którym doszło do przeniesienia majątku. W tym samym terminie należy złożyć deklarację PIT-NZ (PIT-NZS), a w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych – CIT-NZ (CIT-NZS).

Jak wypełnić załącznik do deklaracji PIT-36 i PIT36L PIT/PM
Jak wypełnić załącznik do deklaracji PIT-36 i PIT36L PIT/NZI