Podatek hipotetyczny - archiwum

Ze względu na zmiany w przepisach, jakie miały miejsce w 2022 r., w szczególności zmiany wchodzące w życie od 1 lipca i wstecznie od 1 stycznia na podstawie przepisów z 1 lipca - wprowadzone zostało pewne uproszczenie przy wyliczeniach podatku, które powoduje szansę na dodatkowy zwrot nadpłaconego podatku za 2022 r. Zasady te nie obowiązują już przy ustalaniu zaliczek od 2023 r. oraz przy wyliczeniu podatku deklarowanego na koniec roku. W efekcie osoby, które rok wcześniej uprawnione były do zwrotu podatku wynikającego z podatku hipotetycznego, w deklaracji za rok od 2023 r. takiego zwrotu nie otrzymają. 

Podatek hipotetyczny - 2022 r.

Podatek hipotetyczny wylicza się w celu ustalenia różnicy pomiędzy podatkiem należnym za 2022 r. wynikający z zeznania złożonego zgodnie z nowymi przepisami a przepisami zawierającymi w sobie ulgę dla pracowników, (ulgę dla klasy średniej) oraz skalę podatkową obowiązującą do 30 czerwca 2022 r.

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity^®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT online

Co najistotniejsze, nie dokonujemy w tym przypadku porównania dwóch systemów podatkowych - obowiązujących przed 1 lipca i po tej dacie - oprócz tych zmian pozostałe przepisy, ulgi czy odliczenia stosuje się zgodnie z nowymi regułami, obowiązującymi od 1 lipca 2022 r. czyli tzw. przepisami wprowadzonymi przez Nowy Ład 2.0.

Jak wyliczyć podatek hipotetyczny?

Podatek hipotetyczny wylicza się wyłącznie u podatników, którzy uzyskiwali wynagrodzenia ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej - opodatkowanych według skali podatkowej, w wysokości od 68.412 zł do 133.692 zł, przy czym przy obliczaniu podatku hipotetycznego:

1. uwzględnia się ulgę dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, 
2. w przypadku wyboru przez małżonków wspólnego rozliczenia podatku, każdy z małżonków może odliczyć ulgę dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej od połowy sumy łącznych przychodów uzyskanych przez małżonków w roku podatkowym; w takim przypadku kwota pomiędzy 68.412 - 133.692 dotyczy połowy wspólnych dochodów małżonków,
3. przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejsza się o koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzenia tej działalności, z wyłączeniem składek na ubezpieczenia społeczne, których nie można rozliczać w kosztach uzyskania przychodów,
4. uwzględnia się skalę podatkową obowiązującą do 30 czerwca 2022 r., czyli obejmującą 17% podatek do 85.528 zł dochodu,

W przypadku wielu źródeł przychodów, przy obliczaniu podatku hipotetycznego należy mieć na uwadze przychody ze wszystkich źródeł. Porównanie ma na celu podać wynik pomiędzy podatkiem należnym za cały rok, a podatkiem hipotetycznym. 

Podatek hipotetyczny zostaje zwrócony wyłącznie w sytuacji, w której podatek należy byłby od niego niższy. Porównywana ma być ostateczna wartość podatku tzn. jeśli podatnik ma prawo do określonej wartości jakiejś ulgi (obojętnie jakiej), to jej wartość zostaje odliczona zarówno od podatku hipotetycznego jak i od należnego i ostateczny wynik zostaje porównany a różnica ewentualnie zwrócona podatnikowi. Jeśli zdarzyłoby się, że ulga jest limitowana ze względu na dochód/podatek do celów porównania przyjmuje się taką samą wartość ulgi przy obliczeniu obu podatków.  

Przykład

Podatnik odlicza od dochodu ulgę termomodernizacyjną. po wykorzystaniu całej ulgi dochód podatnika jest równy 0 zł, podatek 0 zł. W przypadku podatku hipotetycznego w przypadku danego podatnika okazało się, że podstawa opodatkowania jest niższa - podatnik nie otrzyma zwrotu niewykorzystanej ulgi, lecz będzie uprawniony do jej wykorzystania w wyższym stopniu w roku kolejnym (korzystając z podatku hipotetycznego może mniej wykorzystać tej ulgi). 

Wyjątkiem jest odliczenie w ramach ulgi prorodzinnej:  

• gdy uwzględniono ulgę na dzieci skutkującą w przypadku wyliczeń obu podatków powstaniem różnicy z tytułu niewykorzystania tej ulgi (standardowo ulga w całości lub części niewykorzystana podlega zwrotowi), która podlega zwrotowi, wówczas właściwy naczelnik urzędu skarbowego zwraca podatnikowi kwotę nadwyżki tej różnicy powstałej przy obliczaniu hipotetycznego podatku należnego za 2022 r. ponad tę różnicę powstałą przy obliczaniu podatku należnego za 2022 r.; 
• podobnie zwrot nastąpi w przypadku, gdy powyższa różnica (tzn. kwota niewykorzystanej ulgi na dzieci),wystąpi wyłącznie przy obliczaniu hipotetycznego podatku należnego (a nie wystąpi przy podatku należnym, obliczonym według nowych reguł), wówczas właściwy naczelnik urzędu skarbowego zwraca podatnikowi kwotę obliczoną jako suma podatku należnego za 2022 r. oraz tej różnicy.

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity^®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT online

Uwaga 

Przy wyliczeniu podatku hipotetycznego stosować należy reguły wprowadzone 1 lipca 2022 poza wskazanymi powyżej. W związku z tym:

• wprowadzać należy do niego wszystkie ulgi podatkowe według stanu na 1 lipca 2022 r. 
• wprowadzać należy rozliczenie jako samotny rodzic zamiast ulgi dla samotnego rodzica,
  • niedopuszczalne jest odliczanie od dochodu składki na ubezpieczenie zdrowotne (gdyż stosuje się je wyłącznie u podatników opodatkowanych ryczałtowo lub liniowo, a podatek hipotetyczny wyliczamy jedynie u opodatkowanych według skali podatkowej, na PIT-37 lub PIT-36). 

Zwrot podatku hipotetycznego

Kwotę do zwrotu traktuje się na równi z nadpłatą podatku a właściwy naczelnik urzędu skarbowego informuje podatnika o kwocie do zwrotu w terminie 21 dni od dnia złożenia zeznania, przy czym do tego okresu nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu. 

Podatek hipotetyczny nie będzie wynikał z deklaracji podatkowej, lecz z rozliczenia dokonanego przez organ skarbowy. W efekcie nie ma możliwości ujęcia ostatecznej kwoty w deklaracji PIT - pozostaje ona rozliczona zgodnie z regułami wskazanymi na koniec 2022 r.  

Podatek hipotetyczny nie musi być zwrócony podatnikowi łącznie ze zwrotem, jaki podatnik otrzymuje z deklaracji PIT. Oba zwroty mogą być przeprowadzone osobnymi przelewami. Inne są też terminy na zwrot nadpłaty. 

wiecej o zwrocie podatku PIT