Zmiana zasad opodatkowania w 2022 r., 2023 r., 2024 r.

Zmiany zasad opodatkowania w zeznaniu podatkowym lub w połowie roku możliwe były wyłącznie w 2022 r. (i w zeznaniu składanym za 2022 r. - w 2023 r.). Takich możliwości nie mają już podatnicy w 2023 i 2024 r. W tych latach obowiązują reguły ogólne, które obowiązywały w latach wcześniejszych (tzn. przed 2022 r.). 

Zmiana opodatkowania w 2023 r. 

Zgodnie z nowelizacją Nowy Polski Ład 2.0 od lipca 2022 roku

W 2022 r. możliwe są zmiany reguł (zasad) opodatkowania, jakie stosowane są przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przepisy zmieniające system podatku PIT od 1 lipca 2022 r. (Nowy Ład 2.0) wprowadziły ścisłe reguły, które pozwalają na przejście z jednej zasady opodatkowania na drugą. Nie ma jednak możliwości, aby możliwe były dowolne zmiany formy opodatkowania w trakcie roku.

Nie wiesz jaka forma opodatkowania jest dla Ciebie najkorzystniejsza? Sprawdź kalkulator B2B - jaką formę opodatkowania wybrać po 1 lipca 2022 r.

NOWOŚĆ - zaliczki PIT i zdrowotne wylicz w programie fillup - 30 dni za darmo!
Prowadzisz działalność gospodarczą opodatkowaną w formie skali podatkowej lub podatku liniowego i samodzielnie wyliczasz wysokość zaliczki PIT oraz składaki na ubezpieczenie zdrowotne, skorzystaj z nowych druków fillup, w których wpisując dwie kwoty (przychody i koszty) wygodnie wyliczysz poprawną wysokość zaliczek i składek oraz możesz je od razu z poziomu programu zapłacić online.
Druk uwzględnia wszystkie zmiany wynikające z Nowego Polskiego Ładu 2.0 obowiązującego od 1 lipca 2022 roku:

• Zaliczki na podatek oraz składki społeczne i zdrowotne - skala podatkowa dla PIT-36 (dawny PIT-5) »
• Zaliczki na podatek i składki społeczne i zdrowotne - podatek liniowy dla PIT-36L (dawny PIT-5L) ».

Podatek liniowy zmieniany na zasady ogólne

Podatnicy stosujący przed 1 lipca 2022 r podatek liniowy mogą wybrać opodatkowanie dochodów osiągniętych w 2022 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej według skali podatkowej (12% / 32%). Warunek to złożenie zawiadomienia o tym wyborze w zeznaniu PIT-36, złożonym w terminie do 2 maja 2023 r. Podatnik:

• nie składa w tym przypadku PIT-36L;
• nie może zawiadomić o zmianie formy w zeznaniu korygującym złożonym po 2 maja;
• nie może najpierw złożyć PIT-36L, a następnie dokonać korekty i złożyć PIT-36 korygującego jego rozliczenie nawet gdy PIT-36 korygujący złożony zostanie do 2 maja 2023 r.;
• wybór (powrót) zasad ogólnych dotyczyć może wyłącznie działalności gospodarczej; jeśli rozliczenie liniowe dotyczy działów specjalnych produkcji rolnej, to podatnik nie ma prawa powrócić do zasad ogólnych w zakresie przychodów z tych działów specjalnych;
• gdyby podatnik opodatkowany był liniowo z dwóch źródeł jednocześnie tj.: działalność gospodarcza oraz działy specjalne produkcji rolnej, to może dokonać powrotu do opodatkowania na zasadach ogólnych w działalności gospodarczej a działy specjalne produkcji rolnej rozliczać liniowo; w tym przypadku podatnik nie może najpierw złożyć PIT-36L a następnie dokonać korekty i złożyć PIT-36 korygującego jego rozliczenie z działalności gospodarczej i to nawet, gdy PIT-36 korygujący złożony zostanie do 2 maja 2023 r., wyjątkiem byłaby sytuacja gdyby najpierw złożony został PIT-36L wyłącznie z przychodami z działów specjalnych, a następnie, nie później niż 2 maja 2023 r., podatnik złoży PIT-36 w którym wykaże przychody z działalności gospodarczej i w tym PIT-36 dokona zmiany zasad opodatkowania - z liniowego na zasady ogólne;
• nie ma przeciwwskazań, aby po złożeniu pierwotnego zeznania podatkowego, w którym wskazano wybór opodatkowania liniowego, podatnik ponownie korygował deklarację PIT, np. w zakresie osiąganych przychodów.

W zeznaniu PIT-36 należy wykazać zaliczki należne i zapłacone zgodnie z regułami liniowymi. Ostatecznie zostaną one porównane z rozliczeniem według skali. Innymi słowy, pomiędzy 1 lipca 2022 r. a 31 grudnia 2022 r. podatnicy nie mają możliwości obliczać zaliczek na podatek według skali podatkowej. Opodatkowanie według skali dotyczy dopiero rozliczenia rocznego, w którym porównywana jest:

• kwota należna za cały rok - przy uwzględnieniu skali podatkowej;
• kwota wpłacona (oraz należna) - przy uwzględnieniu opodatkowania liniowego.

Różnica jest nadpłatą zwracaną podatnikowi.

Osoby, które skorzystały z możliwości zmiany formy opodatkowania za 2022 rok przy rozliczeniu rocznym nie będą mogły liczyć na 45-dniowy termin otrzymania zwrotu z podatku. Ustawodawca nowelizacją Polski Ład 2.0. wprowadził możliwość zmiany formy rozliczenia z podatku liniowego lub ryczałtu na skalę podatkową przy składaniu deklaracji, jednak podatnik który zdecyduje się na zmianę nie będzie mógł skorzystać z szybszego, 45-dniowego terminu na zwrot z podatku, nawet jeśli swoje zeznanie złoży elektronicznie. Ustawodawca w art. 14 ust. 6 oraz art. 15 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw z dnia 09 czerwca 2022 roku ograniczył taką możliwość przy przejściu z podatku liniowego, jak i ryczałtu na skalę podatkową.

W przypadku dokonania wyboru zasad ogólnych zamiast podatku liniowego, podatnicy wykazują w zeznaniu PIT-36 miesięczne albo kwartalne zaliczki należne i zapłacone zgodnie z regułami właściwymi dla podatku liniowego. W efekcie podatnik do końca roku musi postępować tak, jakby chciał opodatkować się liniowo, a dopiero w zeznaniu podatkowym wykazuje podatek ustalony według skali podatkowej.

Wybór zasad ogólnych nie dotyczy lat następnych. W efekcie podatnik z początkiem roku powinien pamiętać o rezygnacji z opodatkowania liniowego w stosunku do rozliczeń roku 2023.

Jeżeli podatnik:

1. prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną;
2. jest wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną – wybór sposobu opodatkowania, dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności, do których mają zastosowanie przepisy o PIT.

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity^®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT online

Zwrot nadpłaconego podatku po dokonaniu zmiany nastąpić powinien w terminie nie późniejszym niż 45 dni od daty złożenia zeznania PIT-36 lub zeznania korygującego w formie elektronicznej. W przypadku jej złożenia w formie tradycyjnej - papierowej, zwrot nadpłaty następuje w terminie 3 miesięcy.

Zasady ogólne zmieniane na podatek liniowy

Nie ma możliwości przejścia w ten sposób między formami opodatkowania w trakcie 2022 r. Wybór opodatkowania liniowego mógł nastąpić nie później niż 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu osiągnięcia pierwszych przychodów w roku 2022.

Wyjątkiem jest sytuacja, w której podatnik zakończy działalność gospodarczą, a następnie rozpocznie jej prowadzenie ponownie (inny profil działalności z innym PKD lub zmieniony jej zakres ewentualnie udokumentowana potrzeba ponownego otwarcia działalności tak, by nie prowadziło to do sztucznego postępowania ze strony podatnika wyłącznie w celu uzyskania korzyści podatkowej). Wówczas w nowej działalności możliwy jest wybór opodatkowania liniowego.

Jeśli podatnik posiadał na początku 2022 r. lub wcześniej wybrany jako formę opodatkowania - podatek liniowy, to wówczas zmiana opodatkowania na 2022 r., którą podatnik przeprowadzi w rocznym zeznaniu PIT-36, dotyczy wyłącznie 2022 r. a nie lat następnych. Innymi słowy:

• jeśli w 2022 r. na początku roku powrócono do zasad ogólnych - to na początku 2023 ponownie konieczne jest złożenie oświadczenia w tym celu;
• jeśli w 2023 r. w deklaracji PIT-36 złożono informację o opodatkowaniu na zasadach ogólnych, to w 2023 r. konieczne jest ponowne złożenie oświadczenia na rok 2023 o rezygnacji z podatku liniowego; bez tego oświadczenia w 2023 r. zastosowany będzie podatek liniowy.

Ryczałt na zasady ogólne

Podatnicy stosujący przed 1 lipca 2023 r. opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą wybrać opodatkowanie dochodów osiągniętych w 2022 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach ogólnych.

Zmiana formy opodatkowania z ryczałtu na zasady ogólne może przybrać dwie formy:

• oświadczenia o rezygnacji z ryczałtu i powrotu do zasad ogólnych - składanego do 22 sierpnia 2022 r. - powoduje to że ryczałtem opodatkowane są przychody za pierwszą część roku, a według zasad ogólnych (skala 12%/32%) - opodatkowane są przychody za drugą część roku (należne począwszy od 1 lipca 2022 r.)
• złożenia na koniec roku PIT-36 i wskazania w nim zmiany formy opodatkowania - wówczas za cały rok zastosować należy w deklaracji PIT zasady ogólne; PIT-28 za 2022 r. składany jest do 2 maja 2023 r., stąd również decyzja o wyborze formy opodatkowania za 2022 r. może być odwleczona w czasie.

Rezygnacja z ryczałtu na rzecz zasad ogólnych - zawiadomienie do 22 sierpnia 2022 r.

Złożenie oświadczenia jest o tyle istotne, że jeśli się je złoży, to nie ma możliwości ponownie powrócić do ryczałtu w trakcie 2022 r. Złożyć je można prowadząc działalność gospodarczą lub sprzedaż produktów rolnych przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy.

W tym przypadku podatek:

• za pierwszą połowę roku opodatkowujemy ryczałtem i rozliczamy na PIT-28;
• za drugą część roku opodatkowujemy na zasadach ogólnych i rozliczamy w PIT-36.

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity^®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT online

Co więcej, jeśli podatnik nie złożył oświadczenia na piśmie o rezygnacji z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych z początkiem 2022 r. (do 20 lutego 2022 r.) i skorzystał z tego oświadczenia do dnia 22 sierpnia 2022 r., to wybór zasad ogólnych dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik dokona wyboru innej formy opodatkowania. Jest to reguła inna niż przy składaniu oświadczeń w deklaracji rocznej PIT-36 co do rezygnacji za cały rok 2022 z ryczałtu lub podatku liniowego. Podatnik w roku kolejnym nie będzie zatem opodatkowany ryczałtem, lecz na zasadach ogólnych.

Rezygnacja z ryczałtu na rzecz zasad ogólnych - na podstawie złożenia PIT-36 w 2023

Według takich samych zasad można zrezygnować z ryczałtu na rzecz zasad ogólnych w przypadku:

• prowadzenia działalności gospodarczej (w tym również z udziałów w spółce cywilnej lub jawnej);
• uzyskiwania przychodów ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym.

W tym zakresie:

• jeśli podatnik wcześniej złoży PIT-28 z przychodami z działalności, to następnie nie może złożyć PIT-36 i zmienić formy opodatkowania; wybór taki nie wywołuje skutków prawnych;
• złożenie PIT-28, w którym wykazane będą inne przychody (np. najem, dzierżawa, sprzedaż produktów rolnych przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy);
• w przypadku dokonania wyboru PIT-36, podatnicy wykazują w tym zeznaniu:
  1. osiągnięty dochód (poniesioną stratę) na podstawie zasad ogólnych, tzn. że wyliczać należy i deklarować w PIT-36 koszty uzyskania przychodów;
  2. miesięczne albo kwartalne zaliczki należne i zapłacone w wysokości należnego i zapłaconego od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Jeśli podatnik posiadał na początku 2022 r. lub wcześniej wybraną jako formę opodatkowania - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, to wówczas zmiana opodatkowania na 2022 r., którą podatnik przeprowadzi w rocznym zeznaniu PIT-36, dotyczy wyłącznie 2022 r. a nie lat następnych. Innymi słowy:

• jeśli w 2022 r. na początku roku powrócono do zasad ogólnych - to na początku 2023 ponownie konieczne jest złożenie oświadczenia w tym celu;
• jeśli w 2023 r. w deklaracji PIT-36 złożono informację o opodatkowaniu na zasadach ogólnych, to w 2023 r. konieczne jest ponowne złożenie oświadczenia na rok 2023 o rezygnacji z podatku liniowego; bez tego oświadczenia w 2023 r. zastosowany będzie podatek liniowy.

Najlepszy i najprostszy sposób na PIT - Program e-pity^®
Nie musisz znać się na PIT'ach i zmianach podatkowych. Oblicz wygodnie wysokość Twojego podatku PIT kompleksowo razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i kwotą wolną od podatku. Zadbaj o najwyższy i najszybszy zwrot podatku z PIT do 45 dni.
Po prostu oblicz Twój e-PIT w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT online

W przypadku prowadzenia działalności w formie spółki opodatkowanej ryczałtem, zawiadomienia dokonują wszyscy wspólnicy. Oznacza to, że oświadczenie ze strony jednego ze wspólników nie wywoła skutków prawnych, wszyscy wspólnicy nadal pozostaną opodatkowani ryczałtem.

Wybór w połowie roku zasad ogólnych powoduje, że zwrot nadpłaty z PIT trafia do podatnika w terminie 3 miesięcy. Nie stosuje się do niego przyspieszonego terminu zwrotu nadpłaty, właściwego dla deklaracji złożonej w formie elektronicznej (45 dni). Dodatkowo podatnik musi prowadzić, nie później niż w dniu złożenia deklaracji, ewidencję KPiR.

Najem, dzierżawa

W przypadku podatników rozliczających przychody z najmu / dzerżawy możliwe jest opodatkowanie według zasad ogólnych po wskazaniu tej formy w terminowo złożonym PIT-36. Wcześniejsze wykazanie tych przychodów w PIT-28 wyłącza prawo do skorzystania z zasad ogólnych rozliczenia tych rodzajów przychodów. Nie można natomiast złożyć tego oświadczenia w trakcie roku - do 22 sierpnia i zapłacić za połowę roku ryczałt, a za drugą - podatek ustalony na zasadach ogólnych.

Więcej na temat: najem, dzierżawa

Zasady ogólne na ryczałt

Nie ma możliwości przejścia w ten sposób między formami opodatkowania w trakcie 2022 r. Wybór opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mógł nastąpić nie później niż 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu osiągnięcia pierwszych przychodów w roku 2022.

Wyjątkiem jest sytuacja, w której podatnik zakończy działalność gospodarczą, a następnie rozpocznie jej prowadzenie ponownie (inny profil działalności z innym PKD lub zmieniony jej zakres ewentualnie udokumentowana potrzeba ponownego otwarcia działalności taka, by nie prowadziło to do sztucznego postępowania ze strony podatnika wyłącznie w celu uzyskania korzyści podatkowej). Wówczas w nowej działalności możliwe jest wybór opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.