PIT-36S, PIT-36LS, PIT-28S - deklaracja PIT - spadek firmy, przedsiębiorstwa.

Rozliczenia PIT za 2024 r. mogą być składane jako standardowe deklaracje - związane z działalnością podatnika, lub posiadać dodatek "S" - związany z rozliczeniem przedsiębiorstwa w spadku. W efekcie podatnik może wypełnić:

Oblicz dokładnie Twój PIT-36S, 36LS, 28S od razu w Programie e-pity 2024.

Nie musisz liczyć podatku w PIT firmy / przedsiębiorstwa otrzymanego w spadku za 2024 ręcznie. Sprawdź wysokość Twojego podatku kompleksowo - razem z wszystkimi ulgami, odliczeniami i nową kwotą wolną od podatku. Wylicz wygodnie Twój PIT-36S, 36LS lub 28S w Programie e-pity 2024 i wyślij PIT 2025 online >>

PIT z oznaczeniem S składany jest w związku z rozliczeniami osoby fizycznej (wspólnika spółki osobowej lub cywilnej) prowadzącego działalność gospodarczą. Dotyczy ono rozliczeń podatkowych przedsiębiorstwa dokonywanych po śmierci osoby będącej przedsiębiorcą. Deklarację taką składa:

Osoba, która została ustanowiona zarządcą sukcesyjnym (zgłoszona do CEiDG),
W okresie 2 miesięcy od daty śmierci – osoby, które mogą wykonywać czynności bieżące za zmarłego przedsiębiorcę i które zgłosiły ten fakt do CEiDG.

Jeżeli jesteś spadkobiercą lub osobą, której bliski przedsiębiorca zmarł i nie chcesz sporządzać PIT z oznaczeniem S za zmarłego – to nie musisz. Jest to prawo. Jeśli nie zdecydujesz się zgłosić do CEiDG faktu prowadzenia działalności za zmarłego – rozliczenie za te osobę przejmie na siebie urząd skarbowy (zostaniesz poinformowany, o obowiązku przekazania do urzędu dokumentów niezbędnych by organ podatkowy rozliczył zmarłego przedsiębiorcę).

Wypełniając PIT z oznaczeniem S należy pamiętać, że w deklaracji:

Podać należy NIP zmarłego przedsiębiorcy,
Podać należy adres zamieszkania lub prowadzenia działalności zmarłego,
Podać należy organ podatkowy właściwy dla zmarłej osoby,
Podpis pod deklaracją składa zarządca sukcesyjny,
Zarządca odpowiada m.in. za terminowe i prawidłowe sporządzenie (lub powierzenie sporządzenia np. biuru rachunkowemu) deklaracji rocznej oraz informacji podatkowych dla zatrudnionych osób, odpowiada również za zapłatę podatku za przedsiębiorstwo w spadku czy obliczenie, pobór oraz wpłatę zaliczek na podatek za osoby zatrudnione,
Przedsiębiorstwo w spadku może korzystać z zaliczek w formie kwartalnej czy uproszczonych oraz kredytu podatkowego, nie może natomiast samodzielnie wybrać takiej formy opłacania zaliczek po śmierci spadkodawcy,
Przedsiębiorstwo od chwili śmierci działa jako przedsiębiorstwo JAN NOWAK (imię i nazwisko zmarłego przedsiębiorcy) – z dopiskiem „w spadku”.

Zarząd sukcesyjny – czas trwania i osoby uprawnione

Zapobiegliwy przedsiębiorca wie, że po jego nieprzewidzianej śmierci dojdzie do szeregu spraw, z których uporządkowaniem najbliższa rodzina może mieć kłopoty. Przedsiębiorstwo będzie bowiem generowało przychody, zatrudniało pracowników, lecz nie będzie posiadało jednej, wyznaczonej osoby, która zarządzałaby całością.

Zarządca sukcesyjny powołany przez zmarłego przedsiębiorcę

Aby zapewnić ciągłość czynnościom w firmie i pozwolić na profesjonalne jej funkcjonowanie po śmierci przedsiębiorcy, możliwe jest jeszcze za życia wyznaczenie (koniecznie w formie pisemnej lub notarialnej) zarządcy sukcesyjnego, który powierzoną mu rolę może (choć nie musi) przyjąć. Jeśli zarządca zgodzi się – konieczne jest jeszcze wpisanie do CEiDG działania przedsiębiorstwa poprzez zarząd sukcesyjny jako jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej – przedsiębiorstwo w spadku.

Ustanowiony w ten sposób zarządca sukcesyjny działa od chwili otwarcia spadku (śmierci spadkobiercy). Działa on co do zasady do chwili przyjęcia spadku przez jedynego lub wszystkich spadkobierców. Jeśli tylko część spadkobierców spadek przyjmie – zarządca działa dalej. Przestaje natomiast działać, jeśli w przeciągu 3 miesięcy od chwili otwarcia spadku żaden spadkobierca nie zdecyduje się przyjąć spadku. Maksymalnie natomiast może on działać w tej formie przez dwa lata.

Zarządca powoływany przez inne osoby niż zmarły

Jeżeli przedsiębiorca sam nie złożył wniosku o wpis do CEIDG zarządcy sukcesyjnego albo zastrzeżenia, że zarządcą z chwilą śmierci stanie się określony prokurent (czyli posiadający pełnomocnictwa do działania w okresie działania firmy), to po śmierci przedsiębiorcy zarząd sukcesyjny może zostać ustanowiony przez inne osoby niż zmarły przedsiębiorca. Uprawnienie do powołania zarządcy sukcesyjnego wygasa z upływem dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy. W tym okresie osoby mogą:

Samodzielnie przez te dwa miesiące prowadzić działalność pod numerem NIP i nazwą zmarłego przedsiębiorcy (przedsiębiorstwo z dopiskiem „w spadku”) bez powoływania zarządcy – muszą wówczas samodzielnie zgłosić w tym terminie ten fakt do CEiDG; po upływie dwóch miesięcy kontynuacja działalności bez powołania zarządcy nie jest możliwa; bez zgłoszenia działać nie mogą;
Powołać zarządcę sukcesyjnego – w tym przypadku jest wymagana forma aktu notarialnego, a notariusz zgłasza do CEiDG takiego zarządcę.

1. W okresie dwóch miesięcy możliwe jest dokonywanie podstawowych czynności samodzielnie tj. takich, które są konieczne do zachowania majątku lub możliwości prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, polegających w szczególności na:

zaspokajaniu wymagalnych roszczeń lub przyjmowaniu należności, które wynikają ze zobowiązań przedsiębiorcy związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, powstałych przed śmiercią przedsiębiorcy;
zbywaniu rzeczowych aktywów obrotowych w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2017 r. 2342i 2201 oraz z 2018 r. poz. 62.).

Bieżących czynności mogą dokonywać:

małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, lub
spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy albo
spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy albo zapisobierca windykacyjny, któremu zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku,
po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowaniu aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydaniu europejskiego poświadczenia spadkowego, czynności tych może dokonywać wyłącznie właściciel przedsiębiorstwa w spadku.

2. W okresie dwóch miesięcy można powołać zarządcę spadkowego, który będzie działał w kolejnym okresie pod numerem NIP zmarłego. Natomiast w tym okresie zarządcę powołać może:

małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, lub
osoba, która przyjęła zapis windykacyjny, którego przedmiotem jest przedsiębiorstwo albo udział w przedsiębiorstwie, a jeżeli nie ogłoszono testamentu, w którym został uczyniony taki zapis windykacyjny – osoba, która przyjęła spadek,
po uprawomocnieniu się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowaniu aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydaniu europejskiego poświadczenia spadkowego, zarządcę sukcesyjnego może powołać wyłącznie właściciel przedsiębiorstwa w spadku.

Zakończenie zarządu sukcesyjnego

Zarząd sukcesyjny wygasa:

z upływem dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy, jeżeli w tym okresie żaden ze spadkobierców przedsiębiorcy nie przyjął spadku ani zapisobierca windykacyjny nie przyjął zapisu windykacyjnego obejmującego przedsiębiorstwo albo udział w przedsiębiorstwie, chyba że zarządca sukcesyjny działa na rzecz małżonka przedsiębiorcy, który jest właścicielem przedsiębiorstwa w spadku;
z dniem uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia albo wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, jeżeli jeden spadkobierca albo zapisobierca windykacyjny nabył przedsiębiorstwo w spadku w całości;
z dniem nabycia przedsiębiorstwa w spadku w całości przez jedną osobę,
z upływem miesiąca od dnia wykreślenia zarządcy sukcesyjnego z CEIDG, chyba że w tym okresie powołano kolejnego zarządcę sukcesyjnego;
z dniem ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy;
z dniem dokonania działu spadku obejmującego przedsiębiorstwo w spadku;
z upływem dwóch lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.

Jeśli przez dwa miesiące nie powołano zarządcy, to nie można go już powołać później. Przedsiębiorstwo przestaje wówczas działać (istnieć) z chwilą, z którą kończy się dwumiesięczny okres – po tym okresie wystawianie deklaracji podatkowych, informacji podatkowych nie będzie możliwe przez osoby wykonujące czynności na bieżąco w firmie. Natomiast rozliczenie podatkowe zmarłego przedsiębiorcy odbędzie się na takich zasadach jak przez wprowadzeniem przepisów o zarządzie sukcesyjnym – a zatem dokona go urząd skarbowy na podstawie przekazywanych mu przez spadkobierców informacji.